Ogień Niepodległości z Kostiuchnówki, dotarł do Rozprzy
Zapalony 5 listopada 2016 roku w Polskim Lasku na Cmentarzu Legionowym w Kostiuchnówce (Wołyń), podczas polowej mszy świętej, Ogień Niepodległości dotarł do Rozprzy.
Udział w uroczystościach wzięły delegacje i delegaci zarówno z Polski jak i z Ukrainy z różnych środowisk, w szczególności z: samorządu, Policji, Straży Granicznej, polskich i ukraińskich szkół partnerskich. Gmina Rozprza po raz drugi uczestniczyła w tych wydarzeniach.
Plan uroczystości obejmował mszę świętą polową, apel harcerski, złożenie kwiatów i zapalenie zniczy, a także pobranie Ognia Niepodległości oraz Ziemi z miejsca bitwy pod Kostiuchnówką.
Jak co roku po uroczystościach wyruszyła harcerska sztafeta rowerowa z Ogniem Niepodległości. Po kilku dniach dotrze na obchody Narodowego Święta Niepodległości przy Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie, gdzie znów zapłonie Ogień Niepodległości przywieziony z Polskiego Lasku. Podobnie stanie się w wielu innych miejscach w Polsce w tym także w Rozprzy. Pobrany Ogień zapłonie 11 listopada w miejscach pamięci poległych żołnierzy na terenie gminy Rozprza.
Po raz pierwszy w sztafecie, obok harcerzy z hufca ZHP Zgierz którzy dostarczą Ogień Niepodległości do Warszawy, udział wzięli harcerze i harcerki z hufca Wołyń którzy z kolei zawiozą Ogień do Łucka, Równego i Zdołbunowa.
Ponadto w tym samym dniu można było zwiedzić pobojowisko kostiuchnowskie, Salę Tradycji w Centrum Dialogu Kostiuchnówka oraz wysłuchać prelekcji dotyczącej badań archeologicznych w Kuklach którą zaprezentował Marcin Szmaja - zastępca dyrektora biura wojewody. Badania te przeprowadzone w pierwszej połowie sierpnia 2016 roku, pozwalają potwierdzić odnalezienie kolejnego cmentarza wojennego Legionów Polskich z 1915 r.
Okryto trzy zbiorowe groby w których spoczywają szczątki ponad 20 legionistów. Potwierdziły to m.in. znalezione przedmioty, tj.: szczątki butów wojskowych, guziki od munduru z oznaczeniami pododdziałów, ładownica od Mannlichera. Kolejny etap badań archeologicznych w tej wsi planuje się w sierpniu 2017 roku. Wszyscy żołnierze polegli w bojach pod Kuklami które odbywały się pod koniec października 1915 roku.
Należy przypomnieć, iż Cmentarz w Polskim Lasku to miejsce w którym rozegrała się największa i najbardziej krwawa bitwa Legionów Polskich z armią rosyjską w czasie I Wojny Światowej, a także w historii Legionów.
Walczyły tu ze sobą trzy brygady Legionów Polskich sformowane do walki z rosyjskim zaborcą. Najsilniejsze natarcie nieprzyjaciela zostało skierowane na najważniejsze pozycje między Optową, a Kostiuchnówką, obsadzone przez pułki I i III Brygady Legionów.
W bitwie pod Kostiuchnówką brali udział żołnierze 4 i 6 pułku piechoty które stanowiły rdzeń III Brygady Legionów Polskich. Obydwa pułki formowane były także w Rozprzy – 4. od kwietnia do lipca 1915 roku, natomiast 6. od lipca do września 1915 roku.
„Czwartacy” brali udział w bitwie pod Jastkowem (chrzest Bojowy „czwartaków”) w walkach między Kowlem, a Stochodem w bitwie pod Hulewiczami, Koszyszczami i Kostiuchnówką.
„Szóstacy” w składzie III Brygady Legionów Polskich brali udział w walkach na Wołyniu i Polesiu min. pod Maniewiczami, Kołodziejami, Kostiuchnówką, Kuklami i Kamieniuchą oraz Sitowiczami. Podczas ofensywy Brusiłowa prowadzili boje pod Polską Górą.
Waleczność i bohaterska postawa Legunów w bitwie pod Kostiuchnówką wywołała podziw u Niemców i Austriaków. Bitwa trwała od 4 do 6 lipca 1916 roku, a zginęło w niej około 2000 Polskich Żołnierzy.
